Nieuwe projecten in de Russische olie- en gasindustrie, ook op het Noordpoolgebied, beloven aanhoudende groei voor de binnenlandse markt voor corrosiewerende coatings.
De COVID-19-pandemie heeft een enorme, maar kortetermijnimpact op de mondiale markt voor koolwaterstoffen veroorzaakt. In april 2020 bereikte de mondiale vraag naar olie het laagste niveau sinds 1995, waardoor de benchmarkprijs voor ruwe Brent-olie daalde naar $28 per vat, na de snelste stijging van het overtollige olieaanbod.
Op een gegeven moment is de Amerikaanse olieprijs voor het eerst in de geschiedenis zelfs negatief geworden. Deze dramatische gebeurtenissen lijken de activiteit van de Russische olie- en gasindustrie echter niet te stoppen, aangezien de mondiale vraag naar koolwaterstoffen naar verwachting snel zal herstellen.
Het IEA verwacht bijvoorbeeld dat de vraag naar olie zich al in 2022 zal herstellen naar het niveau van vóór de crisis. De groei van de vraag naar gas – ondanks een recorddaling in 2020 – zou op de lange termijn tot op zekere hoogte moeten terugkeren als gevolg van de versnelde mondiale productie van steenkool. gasomschakeling voor energieopwekking.
De Russische giganten Lukoil, Novatek en Rosneft en anderen koesteren plannen om nieuwe projecten te lanceren op het gebied van olie- en gaswinning, zowel op het land als op het Arctisch plat. De Russische regering ziet de exploitatie van haar Arctische reserves via LNG als de kern van haar Energiestrategie tot 2035.
Tegen deze achtergrond heeft de Russische vraag naar corrosiewerende coatings ook goede vooruitzichten. De totale omzet in dit segment bedroeg in 2018 in totaal 18,5 miljard dollar ($250 miljoen), volgens onderzoek uitgevoerd door de in Moskou gevestigde denktank Discovery Research Group. Coatings voor Rub7,1 miljard ($90 miljoen) werden in Rusland geïmporteerd, hoewel de import in dit segment volgens analisten de neiging heeft af te nemen.
Een ander in Moskou gevestigd adviesbureau, Concept-Center, schatte dat de verkoop op de markt fysiek tussen de 25.000 en 30.000 ton lag. In 2016 werd de markt voor het aanbrengen van corrosiewerende coatings in Rusland bijvoorbeeld geschat op 2,6 miljard dollar ($42 miljoen). Aangenomen wordt dat de markt de afgelopen jaren gestaag groeit, met een gemiddeld tempo van twee tot drie procent per jaar.
Marktdeelnemers spreken het vertrouwen uit dat de vraag naar coatings in dit segment de komende jaren zal stijgen, hoewel de impact van de COVID-19-pandemie nog niet is geluwd.
“Volgens onze prognoses zal de vraag de komende jaren licht toenemen. De olie- en gasindustrie heeft anticorrosieve, hittebestendige, brandvertragende en andere soorten coatings nodig om nieuwe projecten te kunnen implementeren. Tegelijkertijd verschuift de vraag naar enkellaagse polyfunctionele coatings. Natuurlijk kunnen we de gevolgen van de coronaviruspandemie, die overigens nog niet voorbij is, niet negeren”, zegt Maxim Dubrovsky, algemeen directeur van de Russische coatingproducent Akrus. “Volgens een pessimistische voorspelling zal de bouw [in de olie- en gasindustrie] misschien niet zo snel gaan als eerder gepland.
De staat neemt maatregelen om investeringen te stimuleren en het geplande bouwtempo te bereiken.”
Concurrentie zonder prijs
Volgens Industrial Coatings zijn er minstens dertig spelers op de Russische markt voor corrosiewerende coatings. De belangrijkste buitenlandse spelers zijn onder meer Hempel, Jotun, International Protective Coatings, Steelpaint, PPG Industries, Permatex en Teknos.
De grootste Russische leveranciers zijn Akrus, VMP, Russian Paints, Empils, Moskou Chemical Plant, ZM Volga en Raduga.
De afgelopen vijf jaar hebben een aantal niet-Russische bedrijven, waaronder Jotun, Hempel en PPG, de productie van anticorrosieve coatings in Rusland gelokaliseerd. Er zit een duidelijke economische reden achter een dergelijk besluit. De terugverdientijd van het lanceren van nieuwe corrosiewerende coatings op de Russische markt varieert van drie tot vijf jaar, schat Azamat Gareev, hoofd van ZIT Rossilber.
Volgens Industrial Coatings zou dit segment van de Russische coatingsmarkt omschreven kunnen worden als oligopsonie – een marktvorm waarin het aantal kopers klein is. Het aantal verkopers is daarentegen groot. Iedere Russische afnemer heeft een nogal streng intern pakket aan eisen waaraan leveranciers moeten voldoen. Het verschil tussen de eisen van klanten kan drastisch zijn.
Als gevolg hiervan is dit een van de weinige segmenten van de Russische coatingindustrie waar de prijs niet tot de belangrijkste factoren behoort die de vraag bepalen.
Rosneft heeft bijvoorbeeld 224 soorten corrosiewerende coatings goedgekeurd, volgens het Russische register van leveranciers van coatings in de olie- en gasindustrie. Ter vergelijking: Gazprom keurde 55 coatings goed en Transneft slechts 34.
In sommige segmenten is het importaandeel vrij hoog. Russische bedrijven importeren bijvoorbeeld bijna 80 procent van de coatings voor offshore-projecten.
De concurrentie op de Russische markt voor corrosiewerende coatings is zeer sterk, zegt Dmitry Smirnov, algemeen directeur van de Moskouse chemische fabriek. Dit dwingt het bedrijf om aan de vraag te voldoen en om de paar jaar de productie van nieuwe coatinglijnen te starten. Het bedrijf beschikt ook over servicecentra die de coatingapplicatie controleren, voegde hij eraan toe.
“Russische coatingbedrijven hebben voldoende capaciteit om de productie uit te breiden, wat de import zou verminderen. De meeste coatings voor olie- en gasbedrijven, ook die voor offshore-projecten, worden in de Russische fabrieken geproduceerd. Om de economische situatie voor alle landen te verbeteren is het tegenwoordig belangrijk om de productie van goederen uit hun eigen productie te vergroten”, aldus Dubrobsky.
Een tekort aan grondstoffen voor de productie van corrosiewerende coatings wordt genoemd als een van de factoren die Russische bedrijven ervan weerhouden hun marktaandeel op de markt uit te breiden, zo meldde Industrial Coatings, onder verwijzing naar lokale marktanalisten. Zo is er een tekort aan alifatische isocyanaten, epoxyharsen, zinkstof en sommige pigmenten.
“De chemische industrie is sterk afhankelijk van geïmporteerde grondstoffen en gevoelig voor de prijsstelling ervan. Dankzij de ontwikkeling van nieuwe producten in Rusland en importsubstitutie zijn er positieve trends in de grondstoffenvoorziening voor de coatingindustrie”, aldus Dubrobsky.
“Het is noodzakelijk om de capaciteit verder uit te breiden om bijvoorbeeld te kunnen concurreren met Aziatische leveranciers. Vulstoffen, pigmenten, harsen, met name alkyd en epoxy, kunnen nu bij Russische fabrikanten worden besteld. De markt voor isocyanaatharders en functionele additieven wordt voornamelijk verzorgd door import. De haalbaarheid van het ontwikkelen van onze productie van deze componenten moet op staatsniveau worden besproken.”
Coatings voor offshore projecten in de kijker
Het eerste Russische offshore-project was het Prirazlomnaya offshore ijsbestendige olieproducerende stationaire platform in de Pechora-zee, ten zuiden van Nova Zembla. Gazprom koos voor Chartek 7 van International Paint Ltd. Het bedrijf kocht naar verluidt 350.000 kg coatings voor anticorrosieve bescherming van het platform.
Een andere Russische oliemaatschappij Lukoil exploiteert sinds 2010 het Korchagin-platform en sinds 2018 het Philanovskoe-platform, beide in de Kaspische Zee.
Jotun leverde anticorrosieve coatings voor het eerste project en Hempel voor het tweede. In dit segment zijn de eisen aan coatings bijzonder streng, omdat het herstel van een coatingsadvocaat onder water onmogelijk is.
De vraag naar corrosiewerende coatings voor het offshore-segment is verbonden met de toekomst van de mondiale olie- en gasindustrie. Rusland bezit zo’n 80 procent van de olie- en gasvoorraden die zich onder de Arctische plank bevinden, en het grootste deel van de onderzochte reserves.
Ter vergelijking: de VS bezitten slechts 10 procent van de beschikbare hulpbronnen, gevolgd door Canada, Denemarken, Groenland en Noorwegen, die de resterende 10 procent onder hen verdelen. De geschatte door Rusland geëxploreerde offshore-oliereserves bedragen in totaal vijf miljard ton olie-equivalenten. Noorwegen is een verre tweede met een miljard ton aan bewezen reserves.
“Maar om een aantal redenen – zowel economisch als ecologisch – kunnen deze hulpbronnen niet worden teruggewonnen”, zegt Anna Kireeva, analist van de milieubeschermingsorganisatie Bellona. “Volgens veel schattingen zou de mondiale vraag naar olie binnen vier jaar, in 2023, kunnen stagneren. Enorme overheidsinvesteringsfondsen die zelf op olie waren gebouwd, trekken zich ook terug uit investeringen in de oliesector – een stap die een impuls zou kunnen geven aan een mondiale kapitaalverschuiving weg van fossiele brandstoffen, omdat overheden en institutionele investeerders geld in duurzame energie stoppen.”
Tegelijkertijd wordt verwacht dat het aardgasverbruik de komende twintig tot dertig jaar zal groeien – en gas vormt een groot deel van Ruslands hulpbronnen, niet alleen op het Arctisch plat, maar ook op het land. President Vladimir Poetin heeft gezegd dat hij van Rusland de grootste leverancier van aardgas ter wereld wil maken – een onwaarschijnlijk vooruitzicht gezien de concurrentie van Moskou uit het Midden-Oosten, voegde Kireeva eraan toe.
Russische oliemaatschappijen beweerden echter dat het plankproject waarschijnlijk de toekomst van de Russische olie- en gasindustrie zal worden.
Een van de belangrijkste strategische gebieden van Rosneft is de ontwikkeling van koolwaterstofbronnen op het continentaal plat, aldus het bedrijf.
Nu bijna alle grote olie- en gasvelden op land zijn ontdekt en ontwikkeld, en de technologieën en de productie van schalieolie snel groeien, valt het feit dat de toekomst van de mondiale olieproductie zich op het continentale plat van de Wereldoceaan afspeelt niet te ontkennen, aldus Rosneft. Dat meldt het bedrijf in een verklaring op zijn website. Het Russische plat heeft de grootste oppervlakte ter wereld: meer dan zes miljoen km² en Rosneft is de grootste houder van licenties voor het Russische continentale plat, voegde het bedrijf eraan toe.
Posttijd: 17 april 2024
